در گوشه شمال غربی محوطه گلستان چسبیده به تالار سلام بنائی سرپوشیده و ستون دار بصورت ایوان سه دهنه‌ای وجود دارد که در وسط آن حوض جوشی ساخته شده و آب قنات شاه از میان آن بیرون جسته و در باغهای سلطنتی جریان می یافت. این بنا داستان عجیبی با خود به همراه دارد.
خلوت کریمخانی که نام دیگر آن «جلو خان» است محل عبور از اندرون و باغ گلستان به دیوان‌خانه و تالار مرمر بوده است.
آب حوض جوش داخل خلوت کریمخانی نیز بوسیله قنات آب شاه تأمین و سپس به باغ گلستان سرازیر می‌شد که کمال‌الملک در نقاشی خود این حوض را به زیبایی به تصویر کشیده است.
حوض خروشان خلوت کریمخانی در محوطه کاخ گلستان
این قسمت از کاخ گلستان که جلو خان یا خلوت کریمخانی نامیده می شود از دو نظر از محلهای قدیمی و تاریخی به شمار می رود یکی به سبب اساس بنای آن که در زمان کریمخان نهاده شده و دیگر به علت ستم و عمل ناجوانمردانه‌ای که آغا محمد خان قاجار در این محل با استخوانهای پوسیده کریمخان زند روا داشته بود.
در سال ۱۲۰۶ ه.ق و به دستور آغا محمد خان بقایای جسد کریمخان زند را از عمارت کلاه فرنگی(محل کنونی موزه پارس در شیراز) به تهران حمل نموده و در زیر پله های همین خلوت کریمخانی که محل عبور و مرور روزانه او بود دفن نمودند و استخوانهای وی سالها لگدکوب قاجاریه بود و معروف است که خود آغا محمد خان قاجار با نوک شمشیری که بر کمر داشت چند ضربه‌ای نیز بر خاک می نواخت.
پس از انقراض قاجاریه، و در بهمن ماه ۱۳۰۴ ه.ش رضاشاه دستور شکافتن و کاوش زیر پله های سمت راست جلوخان را صادر کرد و تکه‌هایی کوچک از استخوان‌ها که باقی مانده بود به محلی در مقبره شاه صفی و شاه سلطان حسین در قم منتقل و دفن شد.
این سنگ مزار پیش از این در آستانه مبارکه عبدالعظیم و بر روی مزار ناصرالدین شاه قرار داشته در اوایل انقلاب از شاه عبدالعظیم به کاخ گلستان منتقل و بعد از ۱۷ سال در خلوت کریم خانی نصب گردید.
سنگ مزار ناصرالدین شاه
سنگ مزار ناصرالدین شاه در خلوت کریمخانی
این تخت مرمری، در دوره قاجار مدتی مقابل عمارت خروجی و بادگیر قرار داشت اما در دوره پهلوی دوم به کنار سنگ قبر ناصرالدین شاه منتقل شد. اشعار نوشته شده اطراف تخت تعلق آن را به زمان فتحعلی شاه نشان می‌دهد.
تخت فتحعلیشاه در خلوت کریمخانی
تهران، خیابان پانزده خرداد، ضع مالی میدان ارگ، کاخ گلستان؛ از طریق مترو پانزده خرداد و امام خمینی می‌توان به کاخ موزه گلستان رسید.
خلوت کریمخانی در محوطه کاخ گلستان
خلوت کریمخانی در کاخ گلستان
Persian Architecture In Tehran Golestan Palace
معماری ایرانی در خلوت کریمخانی
عکس خلوت کریم خانی
