دسته بندی : اصفهان

میدان نقش جهان اصفهان

میدان نقش جهان اصفهان يكي از زيباترين ميدانهاي جهان به طول حدود ۵۱۲ متر و عرض ۱۶۰ متر است كه در اطراف آن اطاق هائي در دو طبقه با يك اندازه و شكل احداث شده است . تعداد چهار اثر تاريخي بي نظير در اطراف ميدان قراردارد . عمارت عالي قاپو ـ مسجد امام ـ مسجد شيخ لطف اله و سر درب بازار قيصريه ، در وسط ميدان اصلي ، زمين و دو دروازه سنگي چوگان بوده است . ميدان امام امروزي يكي از مراكز خريد صنايع دستي و همچنين محل برگزاري بسياري از مراسم ملي و مذهبي مي باشد . در هر هفته نماز پرشكوه جمعه در اين ميدان برگزار مي گردد .

 تاریخچه میدان نقش جهان

در دوره ی تیموریان میدان نقش جهان در اندازه ای کوچکتر ساخته شد.این میدان در دوره ی شاه عباس اول توسعه  و گسترش یافته و به شکل کنونی خود در آمد. اغلب بناهای اطراف این میدان نیز  در همین دوره ساخته  شد.بعد از منتقل شدن پایتخت کشور از اصفهان به شیراز ، اهمیت میدان نقش جهان روز به روز کمتر شد.%d9%85%db%8c%d8%af%d8%a7%d9%86-%d9%86%d9%82%d8%b4-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86

%d9%85%db%8c%d8%af%d8%a7%d9%86-%d9%86%d9%82%d8%b4-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86

%d9%85%db%8c%d8%af%d8%a7%d9%86-%d9%86%d9%82%d8%b4-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86

تاریخچه میدان نقش جهان

میدان و بناهای پیرامونش بیشتر در دوره قاجار تخریب شد اما با روی کار آمدن دولت پهلوی تمامی بناهای پیرامون میدان به صورت کامل تعمیر و بازسازی شدند. تا امروز کار بازسازی و تعمیر این بناها بصورت مداوم انجام میشود . محل بنای میدان نقش جهان در جایی بود که قبل از آن باغ وسیعی به اسم نقش جهان در آنجا قرار داشت.عرض این میدان ۱۶۵متر ، طول آن بیش از ۵۰۰ متر و مساحت آن حدودا ۸۵ هزار متر مربع می باشد.

رژه قشون ،بازی چوگان ، برگزاری آئین ها و جشن ها و نمایشهای مختلف در دوره شاه عباس اول و جانشینان او در این محل بر گزار می شد.یادگار از آن دوران دو دروازه سنگی چوگان است که در این میدان بر جای مانده است.دورتا دور این میدان ابنیه ای باشکوه مثل کاخ عالی قاپو ، سر در قیصریه،مسجد شیخ لطف الله و مسجد جامع عباسی بنا شده که هر کدام از آنها از معماریهای فاخر و با شکوه دوره صفویان میباشند.

%d9%85%db%8c%d8%af%d8%a7%d9%86-%d9%86%d9%82%d8%b4-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86

بنای تاریخی نقش جهان اصفهان

معماران و هنرمندان میدان نقش جهان

دستان هنرمند و فکر خلاق معماران توانمند کشورمان به خصوص شیخ بهایی ، استاد علی اکبر اصفهانی و استاد محمد رضا اصفهانی خالق این میدان و بناهای اطراف آن شامل کاخ عالی قاپو،مسجد شیخ لطف الله،مسجد امام و سر در قیصریه بودند.

%d9%85%db%8c%d8%af%d8%a7%d9%86-%d9%86%d9%82%d8%b4-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86

نمای فوق العاده بکر میدان نقش جهان در شب

میدان نقش جهان در زمان شاه عباس اول

در زمان شاه عباس اول ،پیش از ساخته شدن بناهای کنونی، محل برگزاری  بعضی از مراسم رسمی مانند جشن باستانی نوروز و اعدام محکومین به اعدام در میدان کوشک انجام می شد. ابنیه موجود کنونی را در دوران حکومت شاه عباس اول به استناد به منابع مختلف تاریخی مربوط به سال ۱۰۱۱ قمری دانسته اند.

با این وجود از  ابتدای حکومت شاه عباس سطح میدان در اندازه ی وسیعتری از میدان کوشک سابق باز شده و آتشبازی و مراسم چراغانی در آن بر گزار می شد. احتمالا نقشه ی این میدان از روی نقشه ی میدان حسن پادشاه در تبریز الهام گرفته شده باشد،دوتن از اساتیدی که میدان را به شکل کنونی طرح ریزی کردند استاد  علی اکبر و محمدرضا اصفهانی بودند.بر سر در مسجد جامع عباسی و محراب مسجد شیخ لطف الله نام این دو استاد به چشم می خورد.

در مدت زمان ساخت میدان و پس از آن و در طول دوران حکومت صفویان ، میدان نقش جهان فعال و پویا بوده ، ولی در زمان شاه سلیمان و شاه سلطان حسین ، به مرور از رسیدگی به میدان جلو گیری شده است.

راکد شدن جوی های آب در دوره شاه سلطان حسین ، باعث خشک شدن آخرین درختانی که شاه عباس با دست خود کاشته بود شد .

%d9%85%db%8c%d8%af%d8%a7%d9%86-%d9%86%d9%82%d8%b4-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86

عکس های میدان نقش جهان

میدان نقش جهان از مظلوم ترین های اصفهان !

این میدان هم مثل دیگر بناهای تاریخی اصفهان مورد بی مهری حکمای دوره قاجار قرار گرفت.در مدت آشفتگی ایران از حمله افاغنه تا روی کار آمدن حکومت قاجار ،بخشهایی از عمارت نقاره خانه تخریب شد.در دوران حکومت بعضی از حکمرانان محلی از جمله ظل السلطان و شاهزاده صارم الدوله این مجموعه تا مرز تخریب هم پیش رفت.در انتهای دوران قاجار قسمت عمده و زیادی از حجره ها خراب شده بود و کاشیکاری های گنبد ها شکسته و تکه تکه و همچنین میدان از همه جهت نیاز مبرم به بازسازی و مرمت داشت.

وجه تسمیه

در محل این میدان تا قبل از حکومت صفویان ، یک باغ به نام نقش جهان وجود داشته است.اسم این باغ را از شهری در آذر بایجان گرفته بودند که اکنون نخجوان نام گرفته است.در مورد این شهر حمدالله مستوفی عنوان کرده است:”شهری خوش است و آن را نقش جهان خوانند و اکثر عمارات آن از آجر است”. در دوره رضا شاه بعد از بازسازی میدان و بناهای اطراف، نام رسمی میدان تبدیل به میدان شاه و همچنین مسجد جامع عباسی به مسجد شاه مبدل شد.میدان امام یا میدان امام خمینی نام رسمی این میدان در دوره کنونی است.

%d9%85%db%8c%d8%af%d8%a7%d9%86-%d9%86%d9%82%d8%b4-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86

بررسی تاریخچه میدان نقش جهان

میدان نقش جهان از دیدگاه مورخان

جهانگرد فرانسوی معروف به دیو لافوا که در سال ۱۲۹۸ هجری قمری بازدیدی از این میدان داشته است در مورد آن چنین می گوید:من نیازی به حل مسآله مهمی ندارم که مثل فیثاغورث یونانی در جهت آن تلاش کنم،بر عکس برای من کاملا محرز است و با اطمینان کامل می توانم عنوان کنم که هیچگونه بنایی  در دنیای متمدن و شهر نشین امروزی وجود ندارد که از هر جهت چه تقارن عمارت و چه زیبایی قابل قیاس با این میدان باشد.این تنها تفکرات شخصی و عقیده من نیست چرا که دیگر اروپاییان که متخصص مهندسی و معماری هستند این دیدگاه را دارند.

همچنین جهانگرد ایتالیایی به نام پیترو دلاواله این نظر و عقیده را دارد که:گرداگرد این میدان فاخر را ابنیه هایی برابر و هماهنگ و زیبا احاطه کرده است که در هیچ نقطه ای اتصال آن قطع نشده است،همه دکان ها هم تراز با خیابان ها و همه در ها بزرگ هستند و بالای آن ها پنجره ها و ایوان هایی با زیباترین و متنوع ترین تزئینات چشم اندازی خیره کننده ایجاد کرده است.

%d9%85%db%8c%d8%af%d8%a7%d9%86-%d9%86%d9%82%d8%b4-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d8%b5%d9%81%d9%87%d8%a7%d9%86

میدان نقش جهان از نظر جهانگردان و مورخان

تناسب داشتن در معماری و ظرافت کار در این میدان زیبایی دوچندان به آن میدهد و من به جرات میتوانم بگویم میدان نقش جهان را به عمارتهای میدان ناوو نادر “رم” که بلندتر و غنی تر هستند،ترجیح می دهم.

یک ایران شناس آلمانی به نام پرو فسور هینتس،در مورد میدان نقش جهان اینچنین نوشته :میدان دقیقا در مرکز شهر واقع است.زمانی این بنا صورت گرفته که شبیه به آنرا از نظر بزرگی و سبک معماری و اصول شهر سازی در دنیا نداریم. جهانگردی فرانسوی به نام شاردان که معروف و نکته سنج هست میدان نقش جهان را یک مرکز خرید و فروش بزرگ معرفی میکند.( همشهری ، خرداد ۷۵، ۵ ).

در کتاب معماری ایران پروفسور، آرتور پوپ ،که در رابطه با مسجد امام است اینگونه نوشته:با وجود اینکه شاه عباس بی صبرانه منتظر تمام شدن کار مسجد بود ساختن این مسجد به آرامی پیش میرفت ،طوری که نمای مرمرین آن در سال ۱۶۳۸ میلادی پایان یافت .این مسجد تاریخی نشان از تاریخ چند هزارساله ایران در مسجد سازی است.

 

 

اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها


جستجو در مطالب سایت