استان زنجان، ملقب به شادترین استان ایران در ۳۳۰ کیلومتری شمال غربی فلات ایران واقع شده است.
بعد از کلیسای فلورانس در ایتالیا و ایاسوفیا در استانبول، گنبد سلطانیه زنجان بزرگترین گنبد آجری جهان و یکی از جاذبه های گردشگری تاریخی این استان است.
شاید جالب باشد بدانید، زنجان یکی از مهمترین مراکز کشاورزی ایران و بهترین مقاصد گردشگری زمستانی است و محصولاتی از قبیل برنج ، ذرت ، دانه های روغنی ، میوه ها و سیب زمینی تولید و صادر می كند. اکثر مردم زنجان ترکی آذری به لهجه خاص خود صحبت می کنند و فرهنگ مشابهی با دیگر شهرهای آذری ایران دارند.
زنجان مانند دیگر شهرهای ایران غذاهای محلی و سنتی خوشمزه ای مانند جقور باقور،خورشت آلو و مرغ ، پیازو،ترش آوش ، شیش انداز و کله جوش دارد كه در سفر به این استان حتما امتحان كنید.
یكی از صنایع دستی مشهور زنجان ،چاروق( نوعی صندل سنتی است) و ملیله (یک اثر هنری ساخته شده از نقره )است .
زنجان شهر انگور بدون هسته و چاقوهای دست ساز پر از رمز و رازهای تاریخی و كهن است كه گردشگران علاقه هر ساله این استان برای سفر انتخاب می كنند.
سلطانیه یکی از بناهای عظیم استان زنجان است که در ۴۳ کیلومتری این شهر واقع شده است. این گنبد یا همان مقبره الجایتا از سال ۱۳۰۲ تا ۱۳۱۲ میلادی در شهر سلطانیه (پایتخت ایلخانی) به دستور پادشاه مغول ساخته شده و از معماری های مهم اسلامی ایرانی به سبك آذری به شمار می رود.
گنبد سلطانیه از حیث دوجداره بودن تأثیر بسزایی در معماری آثار تاریخی جهان داشته است .طوری كه بعد از کلیسای جامع سنت ماری گل در ایتالیا و گنبد ایاصوفیه در ترکیه ، گنبد سلطانیه سومین گنبد بزرگ جهان است. این گنبد در سال ۱۹۳۱ در میراث ملی ایران به عنوان هفتمین اثر آثار کلاسیک ایرانی و سومین گنبد بزرگ در جهان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. آرامگاه ملا حسن کاشی و خانقاه حسام الدن حسن چلبی نیز از دیگر آثار تاریخی گند سلطانیه می باشند.
نمای زیبای گنبد سلطانیه
گنبد سلطانیه زنجان از جاذبه های گردشگری زنجان
غار تاریخی گلیجك در ۳۵ کیلومتری جنوب غرب زنجان است كه به دلیل نبود امكانات جاده ای تنها راه رسیدن به آن پیاده روی است. این غار با ۵۰ متر ارتفاع از فرسایش سنگ های آهک به وجود آمده است و قدمت بقایای موجود در آن به هزاران سال قبل از میلاد باز می گردد.
اگر در کنار غار، ابزار ، تیغه های سنگی و حتی اسکلت حیوانات شکار شده را مشاهده كردید،تعجب نكنید زیرا از ماقبل تاریخ در این غار حیوانات و افراد بسیاری زندگی می كردند.
غار گلجیک
در نزدیکی شهرستان ماهنشان استان زنجان جاذبه ای مرموز و عجیب قرار گرفته است، بنایی که ردی از جن و دیو را بر چهره دارد و بومی ها ساختش را کار جنیان می دانند به همین دلیل است که به آن دودکش جن می گویند. پدیده دودکش جن از آن دست از جاذبه هایی است که در نقاط مختلف دنیا مثل شهرستان ماهنشان زنجان دیده می شود. در اصطلاح زمین‌شناسی به پدیده طبیعی دود کش جن «هودو» می گویند، هودو در واقع سنگی شبیه قارچ است که در اثر فرسایش شکلی شبیه مناره بلند و نازک پیدا کرده و سنگ دیگری روی آن قرار گرفته است، در زنجان به این هودوها »دودکش جن» گفته می شود.
پای این دودکش ها دژی کهن قرار دارد که خبر از قدمت طولانی این محل می دهد. با گذر از دودکش ها به بقایای قلعه بزرگی برمی خوریم که به آن قلعه بهستان با تخت دیو می گویند. این قلعه با ۶۴ اتاق و دو راه پله در لیست آثار ملی قرار دارد و بازدید از آن بسیار خاطره انگیز است. شکل ظاهری بیرون قلعه شبیه دیواره ای از دودکش های به هم چسبیده و تعدادی دودکش های جداست.
در پایین قلعه روزنه هایی به چشم می خورد که ظاهر آن را را مرموز و اسرار آمیز کرده است. دلیل این که به این قلعه، «تخت دیو» می گویند این است که محلی ها بر این باور بودند که دیوها بر روی سنگ های مسطح بالای ستون ها می خوابند. قدمت بنای اولیه این قلعه به دوره ساسانی برمی گردد اما از آن در قرن های ۵ و ۷ هجری استفاده می شده و برای ساختن اتاق های آن کوه ها را حفر کرده اند.
این پدیده بیشتر در آمریکا دیده می‌شود. تصاویر آنها در «برایس کنیون» بسیار مشهور است. در غرب رودخانهٔ می‌سی‌سی‌پی و شرق کوههای راکی آمریکا و کانادا هم دیده شده‌اند. در کپه داغ‌های ترکیه مردم در درون آنها زندگی می‌کنند. در بخش فرانسوی کوههای آلپ، در صربستان و تایوان نیز وجود دارند.
دودکش جن یا به اصطلاح علمی هودو در ۲۰ کیلومتری شهرستان ماهنشان در ۱۲۰ کیلومتری زنجان واقع شده است. در زمین شناسی ، این پدیده طبیعی نوعی سنگ قارچ است که در نتیجه فرسایش زمین ایجاد شده است با این حال برخی معتقدند این بنا بر اثر جن ها ساخته شده است.
پدیده دودکش جن از آن دست از جاذبه هایی است که در نقاط مختلف دنیا دیده می شود. در اصطلاح زمین‌شناسی به پدیده طبیعی دود کش جن «هودو» می گویند، هودو در واقع سنگی شبیه قارچ است که در اثر فرسایش شکلی شبیه مناره بلند و نازک پیدا کرده و سنگ دیگری روی آن قرار گرفته است، در ایران به این هودوها “دودکش جن” گفته می شود.
ستونی بلند از جنس خاک رس را می بینید که در اثر فرسایشی طولانی مدت به وجود آمده و تخته سنگی مسطح در بالای آن ظاهری شبیه دودکش را به آن داده است. شاید بپرسید چرا محلی ها به این دودکش ها «دودکش جن» می گویند؟ چون در گذشته ساخت هر بنایی که برای انسان سخت بوده را به جن و دیو نسبت می دادند.
هودوها همیشه پدیده‌ای قابل توجه برای زمین‌شناسان هستند اما از هودوهای ایران هیچ حفاظتی انجام نمی شود و در معرض تخریب قرار گرفته است.
به جرات می توان گفت،دودکش جن و قلعه بهشتان، از جاذبه های نادر گردشگری زنجان هستند که در استان های دیگر همچین جاذبه هایی را پیدا نخواهید كرد.
دودکش جن ، ماهنشان
همچنین بخوانید : جاذبه های گردشگری ایلام
این غار در ۱۴۰ کیلومتر جنوب غربی زنجان ، در دامنه های جنوبی کوههای ساقیزلو واقع شده است كه به غار علیصدر نیز متصل است .دهانه ورودی این غار ۶-۸ متر است و طبق نظریه های علمی و نقشه های زمین شناسی ، كتله خور یک غار آبزی است که طبق گفته زمین شناسان حدود ۱۲۰ میلیون سال قدمت دارد.
وقتی وارد غار می شوید ، با یخهای معلق روی سقف و آویزهای مخروطی شکل که برخی از آنها کریستال شفاف هستند همراه با رودخانه ای جاری رو به رو خواهید شد.
از آنجا كه این غار زیستگاه انسان های اولیه بوده است برخی آن را به دوران ژوراسیک ربط دادند ، دارای هفت طبقه است که در طبقات مختلف آن آبشارهای متعددی جاری است. طی سالها اشكال نمادهای زیبایی در این غار شکل گرفته اند. برخی از مشهورترین نمادهای این غار عبارتند از نماد عروس و داماد ، شیر خوابیده ، سگ شکاری ، پنجه شیر و پای فیل.
غار کتله خور
رخت شوی خانه زنجان بر حسب سبک معماری قاجار است كه در سال ۱۹۲۸ به دستور علی اکبر توفیقی ، شهردار زنجان خریداری شد. دلیل ساخت این رخت شوی وجود یک محل سرپوشیده برای زنان بود كه بتوانند به راحتی بدون صف کشیدن در چشمه ها به راحتی بتوانند لباس های خود را بشویند. در کل ایران هیچ مکانی را نمی توانید مشابه عملکرد این رختشوی خانه پیدا کنید.
دفتر گردشگری زنجان این ساختمان را به عنوان موزه مردم شناسی نام برده است و مانکن های خانم با لباس های سنتی را در حال شستشو لباس به تصویر كشیده است.
رخت شوی خانه زنجان
موزه نمکدان ،تاریخ پرفراز و نشیبی دارد. داستان از اینجا شروع می شود كه در زمستان ۱۹۹۳ شش مرد در معدن نمک شهرآباد استان زنجان كار می كردند اما به دلیل نداشتن تجهیزات لازم در آنجاجان سپردند.
از آن به بعد اجساد آنها را مومیایی كردند و در سال ۲۰۰۸ ، عملیات معدن نمك متوقف شد. در میان مردان کشف شده ، سه نفر از آنها متعلق به دوره هخامنشی (حدود ۴۰۰ قبل از میلاد) و دو نفر آنها مربوط به دوره های آخر سلسله ساسانی (حدود ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلادی) هستند.
از آن دوران به بعد در سال ۲۰۰۷ این معدن را به موزه مومیایی موقت مردان نمكی تبدیل كردند و اولین موزه باستان شناسی زنجان در خانه ذوالفقاری شد و در میراث ملی ایران نیز به ثبت رسیده است.
موزه مردان نمکی
این منطقه حفاظت شده در ناحیه ی ماهنشان استان زنجان قرار دارد.منطقه حفاظت شده انگوران از سال ۱۹۷۰ تحت حفاظت قرار گرفته است.
این منطقه زیستگاه مناسبی برای گونه های جانوری از قبیل خرس قهوه ای ، روباه ، کاراکال ، راش و کبک خاکستری است.در انگوران برخی گونه های نادر پرندگان از قبیل مرغابی‌ها، لک لک سیاه و فلامینگو را خواهید دید.از دیگر جاذبه های گردشگری در این منطقه می توان به كوه بلقیس،مناظر آبی و،۲۰۰ گونه گیاهی، ۱۰۰ گونه پرنده و ودخانه قزل اوزن می باشد.
روستای انگوران زنجان
هر جاذبه طبیعی و گردشگری زنجان را كه ببینید شگفتی های آن شما را مبهوت می كند. روستای شیلاندر نیز از این قاعده مستثنی نیست، شیلاندر در ۳۵ کیلومتری شهر زنجان و در شمال غربی آن واقع شده است.
اسم این روستا را كمتر كسی شنیده است اما با طبیعت بی نظیرش جای خود را به در بین روستاهایی با معماری پلكانی ، آبشارهای فراوان و مردم مهمان نواز آرامش را برای شما خاطره انگیز می كند.
روستای پلکانی زیبای شیلاندر
طبیعت بی نظیر روستای شیلاندر
